Tối qua, trong lúc sụt sùi khi xem phim, tôi nghe nhiều tiếng sụt sùi khác trong rạp. Bước ra khỏi rạp sau 2 tiếng trầm mình trong hẻm nhỏ của Sài Gòn, nơi có căn nhà của hai bà ngoại, nhiều người mắt đỏ hoe…
Trong dòng phim Việt về gia đình, “Cục vàng của ngoại” của đạo diễn Khương Ngọc đang nổi bật như một bức tranh ấm áp, nơi từng khung hình đều đượm tình thân và cũng lấp lánh những giọt nước mắt.
Phim không chỉ kể câu chuyện về một người bà tần tảo bán cà phê nuôi cháu, mà còn là hành trình của sự hiểu và thương – điều tưởng chừng đương nhiên nhưng lại là bài học khó nhứt trong nền tảng xây dựng hạnh phúc gia đình.
Bộ phim mở ra bằng một cảnh đời gần gũi: người mẹ trẻ rơi vào trầm cảm sau sinh, đứa bé thơ ngây chỉ còn bà ngoại là chỗ dựa duy nhứt, khi người cha không chịu nhận con. Bà Hậu (NS Việt Hương) vừa là người mẹ, vừa là người bà, lặng lẽ gồng mình chống đỡ mọi thứ bằng tình thương vô điều kiện. Cạnh bà là bà Khanh (NS Hồng Đào) – người hàng xóm thân thiết, bề ngoài có vẻ giàu có, hoạt ngôn, nhưng cũng mang trong lòng những tổn thương vì con cái.
Hai người phụ nữ, hai bà ngoại, hai tính cách, hai hoàn cảnh khác nhau, nhưng cùng chung một nhịp đập: yêu thương con cháu đến tận cùng, dù phải chịu đựng bao mất mát, dằn vặt.
Từ câu chuyện nhỏ nơi xóm nghèo, “Cục vàng của ngoại” chạm đến những mâu thuẫn rất thật mà bất cứ gia đình nào cũng có thể thấy mình trong đó: mẹ con bất đồng, bà cháu hiểu lầm, cha mẹ và con cái đôi khi đi qua nhau chỉ vì thiếu một lời nói, một cái ôm. Bộ phim như một tấm gương soi lại những mối quan hệ thân gần mà đôi khi, vì quá thương nên ta lại làm đau nhau, vì lo lắng nên kiểm soát, vì chưa đủ trưởng thành nên háo thắng và tự tin rằng mình đúng.
Những xung đột trong phim không kịch tính đến mức bi thương, nhưng đủ để người xem nghẹn ngào, chạm vào cảm xúc sâu nhứt. Khi bà Hậu bật khóc vì con gái lầm lỡ, khi bà Khanh ngồi lặng trước cảnh nhà tan vì sai lầm của con gái chuyên hụi hàng, hay khi hai người bà cùng ôm nhau nói: “Con cháu nhà mình mà…” – đó là khoảnh khắc mà ai cũng thấy bóng dáng người thân – là mẹ là bà của mình trong đó.
Diễn xuất của NS Việt Hương và Hồng Đào thật sự khiến khán giả “quên” họ là nghệ sĩ, như đang xem một cuộc đời thực. Việt Hương không còn là danh hài hoạt ngôn quen thuộc, mà hóa thân trọn vẹn thành người bà lam lũ, hiền lành, giàu đức hy sinh. Còn Hồng Đào – với vẻ sang trọng, hiện đại nhưng đầy kiên định – tạo nên đối trọng đầy cảm xúc. Có lẽ vì hai người đàn bà sớm vắng chồng nên tạo nên tánh cách ấy. Hai nghệ sĩ gạo cội như hai nhánh sông khác nhau, cuối cùng cùng đổ về một dòng chảy: tình thương bao dung với con cháu. Họ cũng biết tìm về cội nguồn tâm linh, khi biết buông bỏ mọi thứ não phiền ở đoạn cuối cuộc đời.
Phim cũng khiến người xem suy ngẫm về giá trị của “truyền thông trong yêu thương” – điều mà Thiền sư Thích Nhất Hạnh từng nhắc đến trong lời dạy về “tái lập truyền thông”. Khi hiểu và thương chưa đủ, mối quan hệ dễ đứt gãy; khi biết lắng nghe và nói năng trong chánh niệm, mọi giận hờn có thể hóa giải. Ở đây, “Cục vàng của ngoại” như một lời nhắc: đừng đợi đến khi mất mát mới học cách truyền thông, đừng để khoảng cách thành vách ngăn, bởi đôi khi chỉ một ánh nhìn dịu lại, một cái nắm tay cũng đủ xóa tan hiểu lầm…
Giữa nhịp sống ồn ào, bộ phim là khoảng lặng để ta nhìn lại chính mình. Những sai lầm, những phút yếu lòng đều có thể tha thứ nếu có hiểu và thương. Sau khi rời rạp, có lẽ ai cũng muốn về nhà, ôm bà, ôm mẹ, hay đơn giản nhắn một tin yêu thương phù hợp.
Giữa những ngày tháng 10, có ngày Phụ nữ, “Cục vàng của ngoại” không chỉ là một bộ phim mà đó còn là tấm gương của bao gia đình Việt, là lời nhắc dịu dàng rằng hạnh phúc thật ra chỉ bắt đầu từ một điều giản dị: ta chịu hiểu, và ta biết thương, nơi những người mẹ, người bà luôn là bệ đỡ bền bỉ cho con cho cháu.
À, mà hình như bà ngoại nào cũng thương cháu, nhứt là khi cháu mình cút côi hen.
Thương!
@luudinhlong
Mây Thong Dong trân trọng được hợp tác trong lĩnh vực truyền thông với quý công ty, đơn vị, cá nhân; làm sách, in ấn, quảng cáo… Liên hệ: truyenthong@maythongdong.vn.
