Được chắp bút bởi một kiến trúc sư, liệu tác phẩm ấy có “khô khan” như đặc thù công việc của họ, mà số đông vẫn mường tượng về? “Khi Kiến trúc sư viết sách” do đó là chủ đề gợi mở sự hiếu kỳ, cũng là lời giải đáp thú vị cho độc giả, trong buổi giao lưu sáng nay 19-3, cùng Kiến trúc sư – Nhà văn Nguyễn Đinh Khoa nhân dịp anh ra mắt tập sách mới nhan đề “Con kiến xây”, tại Sân khấu A – Đường sách TP.HCM.
Nguyễn Đinh Khoa là cây bút trẻ và là một kiến trúc sư. Độc giả biết đến anh qua truyện dài Độc hành, đã đoạt giải Văn học tuổi 20 lần 6, năm 2018. Năm 2021, anh ra mắt tản văn Trở về một đứa trẻ. Tản văn mới nhất của Nguyễn Đinh Khoa, Con kiến xây của anh vừa được NXB Kim Đồng ấn hành vào những ngày đầu năm 2023.
“Dân xây dựng” cũng là những tâm hồn lãng mạn
Tại buổi giao lưu, Nhà văn Nguyễn Đinh Khoa khẳng định, nghề kiến trúc xây dựng nghe có vẻ thô ráp, song như bao nhiêu nghề nghiệp khác, con người làm trong đó cũng mang nhiều khía cạnh và không hề thiếu đi sự lãng mạn.
“Dân xây dựng không phải ai cũng là những con người khô cứng cộc cằn, tất nhiên đặc thù công việc đôi khi khiến họ dễ nóng nảy, nhưng thực tế, bên trong họ luôn ẩn chứa nhiều tình cảm hay những nỗi day dứt, chỉ là không dễ giãi bày và cũng không biết cách giãi bày”, Nguyễn Đinh Khoa chia sẻ.
Điều này cũng được thể hiện rõ nét mà nhẹ nhàng và gần gũi qua Con kiến xây. Tự nhận thấy mình may mắn hơn những “anh em trong nghề” vì có thể truyền đạt tâm tư, suy nghĩ bằng con chữ, Nguyễn Đinh Khoa cho biết, cơ duyên khiến anh bắt đầu “nghiệp viết” là từ câu chuyện “cảm nắng”.
Mong muốn tìm hiểu người thương thông qua cuốn sách mà người ấy đọc, anh bắt gặp mình hiện diện đâu đó trong từng trang sách ấy. Cũng từ đó, anh bắt đầu tập viết, với mong muốn trải lòng qua từng con chữ của mình.
Từ trăn trở về nỗi đau…
“Trải lòng mình và xoa dịu người khác là lý do vì sao tôi bắt đầu viết và cho ra mắt Độc hành, Trở về một đứa trẻ và hôm nay là, Con kiến xây”, Nguyễn Đinh Khoa cho biết.
Nói về những ngày đầu viết lách, Đinh Khoa cho rằng những dòng văn đầu tiên, đặc biệt với người ghét đọc sách và không giỏi văn như anh, đều rất khó khăn để diễn đạt cho đúng câu từ, “Vì vậy đừng quá chú trọng về ngữ pháp hay hình thức, hãy chỉ đơn giản là cầm bút lên và viết. Viết tất cả những gì xuất hiện trong đầu, trong tim, trong tâm hồn bạn, dù đó chỉ là những cụm từ ngắn gọn, thậm chí là những câu tối nghĩa v.v… Hãy cứ viết điều mà bạn muốn”, anh chia sẻ.
Nhìn lại những tác phẩm trước của Nguyễn Đinh Khoa, có thể thấy đâu đó những trăn trở trên hành trình tìm kiếm chính mình trong cuộc sống, sự nghiệp và tình cảm… mà ở đó, nỗi buồn trên nhiều khía cạnh được bôc lộ nhiều hơn cả. Chia sẻ cùng độc giả về điều này, Nguyễn Đinh Khoa nhận định, khi quyết định bắt tay vào viết, anh thường viết vào lúc trái tim mình tan nát, vào những thời khắc không thể bám víu vào bất cứ điều gì nữa, trong những khoảng thời gian mình cảm thấy cô đơn và bị tổn thương nhất. Lúc đó vì không biết chia sẻ với ai nên anh viết. Nhưng khi bắt đầu viết, tôi nghĩ đang hướng mình về phía ánh sáng để trở thành một người có ý nghĩa hơn.
“Bạn biết không, viết cũng là cách chữa lành tâm hồn hữu hiệu. Bởi khi viết nghĩa là bạn tâm sự với chính mình, được giãi bày những điều mà có thể chẳng tìm được một ai muốn lắng nghe nó ngay thời điểm đó, được nói ra những kiềm nén thầm kín nhất mà chẳng phải lo sợ hay suy xét nó đúng hay sai. Và trên hết, viết ra là cách chúng ta giải tỏa những áp lực của “trái bom nổ chậm” trong lòng, tránh nó bộc phát thiếu tự chủ về sau”, Đinh Khoa nói.
… Đến những điều tích cực
Trong Con kiến xây, Nguyễn Đinh Khoa đã kể các câu chuyện về nghề xây dựng, những kỉ niệm từ những ngày mới chập chững làm quen với gạch đá cho đến lúc đứng tên mình trên một dự án qui mô. Vẫn là những mẩu chuyện nho nhỏ với “tiếng lòng”, song, Con kiến xây lại là một hướng rẽ hoàn toàn mới mà thú vị của Nguyễn Đinh Khoa trong cách truyền đạt.
Với Con kiến xây, Nguyễn Đinh Khoa ghi lại cảm xúc của dân xây dựng, nói lên tiếng lòng của họ và của chính mình, nhưng bằng giọng văn nhiều tình cảm, tâm huyết và bừng sáng hơn. Nói về lý do cho “bước ngoặt” trong phong cách viết, Nguyễn Đinh Khoa cho biết:
“Ở tản văn mới này, mình hướng về những độc giả trẻ, đặc biệt là các bạn chuẩn bị bước vào môi trường làm việc và trên con đường khẳng định bản thân. Với những trải nghiệm thực tế, từ những sự bất như ý đến niềm tự hào trên hành trình sự nghiệp, mình mong Con kiến xây có thể là một sự động viên, khích lệ và phần nào giúp người trẻ vững tin bước đi, tìm thấy được niềm vui trên con đường đã lựa chọn và khẳng định được vị trí của chính mình”.
Nguyễn Đinh Khoa cho rằng, giữa những trắc trở khó tránh khỏi và vô vàn thử thách của cuộc sống, nếu chúng ta có thể tìm ra ánh sáng dù nhỏ nhoi nhất giữa màn sương mù, thì đó cũng sẽ là ngọn đèn để ta đứng dậy và tiếp tục bước đi. Anh nói: “Nếu chung ngành nghề với tôi, lúc nào đó bế tắc trong công việc, bạn sẽ tìm được sự cổ vũ khi nhớ về những trang viết của Con kiến xây”.
Con kiến xây – Một tản văn “hướng nghiệp” độc đáo
Con kiến xây không chỉ dành cho những ai cùng ngành nghề kiến trúc xây dựng với mình, theo Nguyễn Đinh Khoa, đối với độc giả ở mọi ngành nghề, đặc biệt là đang và sắp bước vào trong môi trường công sở, đây sẽ là sự ủi an chân thật nhất, với những kinh nghiệm, những vấn đề thầm lặng ít người nghĩ tới, những chuyện gây trăn trở, cùng các nỗ lực vượt qua định kiến, khó khăn trong công việc để khiến mình trưởng thành hơn.
Có lẽ vì vậy, đề tài mà Nguyễn Đinh Khoa lựa chọn lần này được coi là một trong số ít tản văn “hướng nghiệp” lôi cuốn người đọc từ những trang viết đầu tiên. Với những kiến thức của một người làm nghề lâu năm, chắc chắn sẽ khơi dậy nhiều tình cảm và đọng lại nhiều điều tích cực trong lòng người đọc.
Như một câu chuyện anh chia sẻ trong Con kiến xây về quan điểm, thái độ ứng xử, trước việc một đồng nghiệp mới vào làm, nhưng lại được thăng chức nhanh và ở vị trí cao hơn mình, trong khi anh đã làm ngót 10 năm, Nguyễn Đinh Khoa bày tỏ: “Tôi cho rằng câu chuyện tương tự như thế hẳn vẫn xuất hiện đâu đó trong công ty của bạn, và sẽ có một lần nào đó bạn phải đối mặt với cảm xúc bộc phát khi phát hiện ra những bất công xung quanh (…) Hãy hít một hơi thật sâu. Nếu bạn cho rằng đó là bất công, thì thực ra nó luôn xảy ra xung quanh chúng ta, trong mọi mặt đời sống. Nếu bạn nuôi dưỡng sự giận dữ, nó sẽ hút hết nguồn năng lượng tích cực mà lẽ ra chúng ta dành để tập trung vào công việc và phát triển bản thân. Thậm chí có nguy cơ pá nát thành quả chúng ta đã nỗ lực bấy lâu”.
Để tháo gở vấn đề cho chính mình ở hoàn cảnh ấy, Đinh Khoa nhắn nhủ: “Giá trị bản thân của bạn hay tôi có lẽ không được tạo ra từ vị trí cấp bậc hay từ danh tiếng, mà ở cách chúng ta ứng xử trước những điều bất như ý. Vậy nên chúng ta không đem giá trị bản thân của mình để so sánh với những người khác (…) Tôi học cách chấp nhận những điều bất như ý bằng thái độ ôn hòa. Những gì ta không thay đổi được thì hãy học cách thay đổi suy nghĩ và xem đó như chuyện bình thường xảy ra trong đời sống. Cứ tập trung vào công việc của mình, dành thời gian để trau dồi, để từ đó tự tin vào năng lực của mình hơn. Có như vậy, ta mới có thể nâng bản thân mình lên một tầm cao mới, hay ít ra cũng đã vượt qua cái bản ngã để nhìn và bước về phía trước”.
Như anh viết trong Con kiến xây: “Bản lĩnh của một người không chỉ là đối diện khó khăn, mà còn là cách mà chúng ta ứng xử trước mọi hoàn cảnh… Với suy nghĩ tích cực, kiên trì học hỏi, vững tin với những gì đã chọn, thì dù có rơi vào khó khăn nào, trái tim cũng dẫn dắt bạn và tôi đến thành quả tốt đẹp”.
Con kiến xây vì thế có thể xem là những trang viết của một thanh xuân tuyệt vời. Bạn đọc có thể tìm đọc và cảm nhận riêng, biết đâu sẽ nhặt nhạnh những điều thú vị, như là mở ra chân trời ước mơ trở thành kiến trúc sư, chẳng hạn. Hoặc, chí ít, cũng biết được, ở góc nào đó của văn phòng cũng có những câu chuyện dễ thương xen lẫn những nỗi niềm rất đỗi con người trong những va chạm bình thường trong công việc giữa những người gọi là đồng nghiệp, giữa sếp và nhân viên, người mới và người cũ… Từ đó, không quá bỡ ngỡ, cũng không choáng ngợp trước hào quang của bất kỳ nghề nghiệp, vị trí nào!
| Thông tin tác giả: Nguyễn Đinh Khoa – Một kẻ nửa mùa lang thang giữa những con chữ | Viết tự do – Giám đốc quản lý dự án Sách đã xuất bản: – Độc hành (giải thưởng Văn học tuổi 20, NXB Trẻ) – Trở về một đứa trẻ (Tản văn, NXB Phụ Nữ) |
Du Mục
Mây Thong Dong trân trọng được hợp tác trong lĩnh vực truyền thông với quý công ty, đơn vị, cá nhân; làm sách, in ấn, quảng cáo… Liên hệ: truyenthong@maythongdong.vn
Bảo Trầm (baotram.vn) – thương hiệu nhang sạch cho mọi nhà
