Chuyện kể rằng Đức Phật, trước khi Giác ngộ, đã luyện tập các phương pháp để đạt đến những trạng thái tâm linh cao siêu, nhưng Ngài vẫn chỉ xem những trạng thái đó không có gì khác ngoài sự sống hạnh phúc trong đời này. Để rồi từ đó Đức Phật tìm ra phương pháp thiền đào luyện tâm linh (gọi là vipassanà) mà phương pháp đó căn cứ trên sự quán chiếu sáng suốt của tâm để đưa đến sự giải thoát hoàn toàn của tâm.
Dĩ nhiên, tôi không dám bàn đến một chủ đề rộng lớn như thế trong khả năng hạn hẹp của mình ở đây. Trong một phạm vi nhất định, điều tôi muốn chia sẻ là phương pháp đó thật ra lại rất gần gũi với chúng ta, ảnh hưởng đến cách cư xử, lời nói và suy nghĩ hằng ngày mà ít khi chúng ta nghĩ đến.
“Lắng nghe hơi thở” của Lưu Đình Long, một lần nữa, chính là cách truyền đạt gần gũi nhất về chân lý và giáo lý nhà Phật vào đời sống thực tiễn qua chánh niệm và thức tỉnh.
Chúng ta hít vào thở ra suốt ngày đêm, nhưng hiếm khi chúng ta tập trung vào một giây lát nào vào hơi thở. Ngay cả khi nhắm mắt và nghĩ về hơi thở, chúng ta nhận ra rằng tâm trí của mình vẫn đang chạy chơi tung tăng bên ngoài. Nó có thể kéo ta về những chuyện của quá khứ, đôi khi ném ta vào sự mơ hồ của tương lai.
Chúng ta thường làm một điều gì đó trong hiện tại nhưng tâm tưởng lại ở một nơi nào khác, hoặc trong lúc làm việc này thì chúng ta lại tưởng tượng về một vấn đề khác. Và khi đó, chúng ta hoàn toàn không cảm thấy hạnh phúc trong cái mà chúng ta đang làm, lại càng không thể làm điều đó một cách hết mình và tệ hơn nữa, dễ trở nên bất mãn trong thực tại, tâm trí càng trở nên rối beng, căng thẳng, càng tìm cách thoát khỏi ra thực tại thì người ta càng bị mắc kẹt trong mớ hỗn độn đó.
Chúng ta cần chánh niệm.
Quá trình này đòi hỏi một sự luyện tập kiên trì nhất định, và đến một lúc nào đó khi ta tập trung tâm trí của mình vào hơi thở, vào từng hành động của mình, đó là lúc chúng ta đối diện với chính mình. “Lắng nghe hơi thở” chính là tìm về những cội nguồn của yêu thương, xây dựng một năng lượng từ tâm để cảm hóa hỉ nộ ái ố, bằng tình cảm chân tình của mình đến những người xung quanh.
“Lắng nghe hơi thở” còn nói về sự thức tỉnh của chúng ta với những điều diễn ra xung quanh, về sự sống hiện hữu và khi bước qua một đời sống khác. Chính sự thức tỉnh đó trong chính hành động, lời nói, và suy nghĩ trong sự hiểu được nhân duyên và của nhân quả, rồi từ đó khơi trong từ tâm tưởng mình khỏi những bất an và dục vọng, vun đắp cho mình một trạng thái sức khỏe tinh thần tinh tấn, cân bằng và an yên.
“Lắng nghe hơi thở” cũng như tất cả những gì Lưu Đình Long viết trong các tác phẩm trước đó, không hề có sự phê phán hay phán xét đúng và sai, hay và dở trước hết thảy mọi sự; mà ở đó, chúng ta bắt đầu hiểu được bản chất của những cảm xúc thường thấy như lo âu, bất hạnh, hay tuyệt vọng. Chúng ta có dịp tĩnh tâm xem xét nguồn gốc của những cảm xúc đó, cũng như trạng thái mà rồi chúng sẽ tan biến như thế nào. Chúng ta hiểu rằng, những cảm xúc đó cũng giống như chúng ta vậy, rất vô thường, vô hình, vô tướng. Nhưng điều đó không khiến chúng ta trở nên dửng dưng với cảm xúc của mình, với cuộc đời hay những người xung quanh mình. Chúng ta hiểu chúng, nhưng không mắc dích vào chúng, mà trên hết, chúng ta can đảm đối diện với chúng bằng tinh thần “biết khổ, thể nghiệm khổ, không cho là khổ”. Tinh thần của chúng ta từ đó trở nên tinh tấn và hoàn thiện hơn.
Những lời thủ thỉ tâm tình của Lưu Đình Long rất mềm mại nhưng lại rất sâu sắc da diết, bởi từng con chữ được xây dựng trên một tinh thần đầy yêu thương với lời nguyện dành cho những người thương hữu duyên.
Một con người sống đời sống trong hiện tại mới thực sự là người hạnh phúc nhất.
NGUYỄN ĐINH KHOA
(giám đốc dự án Công ty cổ phần đầu tư & phát triển Viva Land)
- Link mua sách Lắng nghe hơi thở: https://saigonbooks.vn/r/x85.
- Bộ 4 cuốn sách của Lưu Đình Long, gồm Lắng nghe hơi thở, Tâm kinh mình thuyết cho mình, Như mây thong dong, Như gió an lành: https://saigonbooks.vn/r/Ydp.
- Và link cuốn sách mới nhất – Bình an mà sống: https://tinyurl.com/binhanmasongtiki
