(MTD) Gan là một trong những nội quan lớn và quan trọng nhất của cơ thể, thực hiện hơn 50 chức năng thiết yếu trong cơ thể như: lọc máu, thải độc, chuyển hóa dinh dưỡng thành năng lượng, dự trữ vitamin và khoáng chất.
Để có lá gan khỏe mạnh, bạn cần tránh những điều sau:
1 – Uống quá nhiều bia rượu
Chúng ta đều biết tác hại của cồn lên cơ thể, đặc biệt là gan. Việc hấp thu cồn tuy với mỗi người mỗi khác nhau nhưng hấp thu nhiều cồn sẽ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm liên tục và chức năng gan bị quá tải.
Viêm nhiễm kéo dài trong nhiều năm, nhiều thập niên có thể dẫn đến phát triển các mô sẹo và chai gan, giai đoạn cuối của bệnh gan, dẫn đến suy chức năng gan – theo Trung tâm Y khoa Los Angeles.
Nếu khỏe mạnh, uống bia rượu một cách khiêm tốn có thể an toàn cho bạn nhưng nếu lịch sử gia đình có người nghiện rượu hay có người bị bệnh gan liên quan đến bia rượu thì hãy hạn chế tối đa càng tốt.
2 – Không uống đủ nước
Cơ thể chúng ta cấu thành từ khoảng 65% chất lỏng và uống đầy đủ nước giúp gan thải độc cho cơ thể. Nếu không uống đủ nước, gan sẽ mất đi nguồn nước trữ của mình hay được bảo tồn để chăm sóc các phần khác của cơ thể.
Do đó, không uống đủ nước cũng làm tăng nguy cơ bệnh về gan.
3 – Hút thuốc lá
Mỗi năm tại Hoa Kỳ có khoảng 480.000 người chết do hút thuốc lá, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống Bệnh tật Hoa Kỳ (CDC).
Một nghiên cứu năm 2011 cho thấy hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra gần một nửa số ca ung thư gan.
Hút thuốc lá gây hại cho toàn bộ cơ thể vì các hóa chất độc hại và sự gia tăng stress oxy hóa trong cơ thể, không chỉ làm phá hủy các tế bào gan mà còn gây hại cho toàn bộ hệ thống tế bào trong cơ thể.
4 – Thừa cân
Hậu quả của thừa cân là sự tích mỡ xung quanh gan, dẫn đến gan nhiễm mỡ không do cồn (NAFLD). Đây là nguyên nhân gây ra loạt bệnh về gan như: gan nhiễm mỡ không do cồn (NASH), chai gan hay sẹo mô gan do viêm nhiễm kinh niên.
Nếu bạn bị bệnh gan không do cồn hay gan nhiễm mỡ thì điều đặc biệt quan trọng là nên có chế độ ăn khỏe mạnh, tập luyện thể dục để giữ cho gan khỏe mạnh.
5 – Ăn quá nhiều đường
Giới hạn lượng đường qua đồ ăn và thức uống sẽ giúp hạn chế nguy cơ bệnh gan. Đường sirô fructose thường khá phổ biến trong thực phẩm; tất cả các tế bào trong cơ thể đều chỉ hấp thu glucose, chỉ có tế bào gan xử lý được đường fructose.
Nếu hấp thu nhiều đường về lâu dài sẽ làm cho gan quá tải và đem lại những phá hủy (tổn thương) không thể phục hồi.
Hãy hạn chế các thực phẩm có chứa đường tinh luyện và đường fructose như soda, các thực phẩm nướng, kẹo ngọt; thay vào đó nên hấp thu đường tự nhiên từ trái cây.
6 – Tránh các món có chỉ số đường huyết cao hay ăn bữa lớn trước giờ ngủ
Đa số các chức năng gan đều diễn ra vào ban đêm. Vì vậy, các thực phẩm có dinh dưỡng sẽ tạo ra nhiều việc cho gan phải làm hơn.
Thay vào đó, có thể ăn cà-rốt hay củ cải đường vào buổi tối để giúp làm sạch gan.
7 – Ăn chất béo chuyển hóa
Nếu bị cholesterol cao, bạn sẽ được cảnh báo về sự nguy hiểm của các chất béo chuyển hóa. Chất béo chuyển hóa làm cho thức ăn có vị ngon và lâu hư hơn.
Chất béo chuyển hóa làm tăng mức cholesterol xấu LDL, làm giảm mức cholesterol tốt HDL và có mặt nhiều trong các thực phẩm nướng, các thức ăn vặt được đóng gói, bắp nổ và đồ chiên.
8 – Tình dục không an toàn
Quan hệ tình dục không an toàn với nhiều bạn tình có thể là mối đe dọa lớn cho gan mà bạn chưa lưu tâm đúng mức. Nguy cơ cao nhất là bệnh viêm gan, lây truyền qua quan hệ tình dục.
9 – Các bổ sung vitamin và thực phẩm chức năng
Hấp thu quá nhiều các sản phẩm bổ sung cũng góp gần gây hại gan dù đó là các sản phẩm chất lượng.
Vai trò của gan là lọc độc tố. Gan thực hiện chức năng này thông qua quá trình chuyển hóa phức tạp là phân hủy tất cả mọi thứ chúng ta ăn vào, kể cả các sản phẩm dinh dưỡng bổ sung. Trong quá trình này, một số chế phẩm bổ sung có thể gây hại gan.
Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các sản phẩm bổ sung vitamin và dinh dưỡng khác.
10 – Stress kéo dài
Stress quá mức, kéo dài không tốt cho gan của bạn. Nghiên cứu của Đại học Edinburgh phát hành trên tạp chí Gastroenterology cho thấy mối liên hệ giữa mức stress tinh thần cao (lo lắng và suy nhược tinh thần) và tử vong do bệnh gan.
Ngoài ra, các nghiên cứu đều khẳng định gan cũng bị phá hủy do sự tức giận.
11 – Thiếu vận động thể chất
Dù không thừa cân, thể dục vẫn quan trọng trong lịch trình hàng tuần có lợi cho chức năng gan.
Khi thể dục, lỗ chân lông mở ra và sự bài tiết mồ hôi tăng lên, giúp cải thiện khả năng thải độc của gan.
Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, mỗi tuần nên có 150 phút vận động với cường độ vừa phải (tương đương 3 lần đi bộ 50 phút).
12 – Các thuốc không được kê toa
Khi bị nhức đầu, sốt hay đau cơ, mọi người đều có thể mua thuốc dễ dàng ở các nhà thuốc. Trên thực tế, các thuốc này có thể độc hại khi sử dụng quá thường xuyên với số lượng nhiều.
Cũng như bất cứ gì chúng ta tiêu hóa, các thuốc này đi qua gan và mang theo lượng độc tố có thể gây hại cho gan về lâu dài.
Trần Trọng Hiếu
(theo healthy.com)
