(MTD) Miền Trung một ngày cuối xuân, khi những cơn “nắng bể đầu” bắt đầu lăm le qua những cồn bãi. Trên cánh đồng, người nông dân đang lom khom thu hoạch lúa vụ xuân từ khi tờ mờ sớm để “chạy nắng”. Nắng là đặc sản của vùng đất này. Một thứ nắng bỏng da, rát thịt, đủ nhuộm nâu cả những đứa trẻ lon ton hay la cà khắp chốn.
Ấy thế mà, nắng chưa bao giờ làm chùng chân tụi nó trên những con đường mòn vốn trơ cỏ vì cộ xe. Được ra khỏi nhà là một niềm vui, được chạy nhảy là một sở thích đối với lũ trẻ con. May mắn vì chúng không phải ở những căn nhà bít bùng, kín cổng cao tường như chốn thành thị, một hình ảnh diễm lệ, khát khao mỗi khi xem tivi.
Lúc nào cũng đầm đìa mồ hôi, mệt lả vì mấy trò đuổi bắt trốn tìm, chúng lại lẩn vào những tán cây già nua nhiều bóng mát trên con đường bụi đất. Bố mẹ chúng chẳng buồn tìm kiếm… vì ai cũng bận bịu với ruộng vườn, khi ngơi tay thì cũng đã đến bữa trưa, cơm tối. Nhiều khi chúng có thể quên ăn, kì kèo, lơ đễnh luôn cả tiếng gọi về của bố mẹ chúng. Hoặc phải nghe tiếng chan chát của cái roi nện vào tường, vào sàn mới đủ cưỡng chế giải tán cuộc vui. Thế mà, luôn tồn tại một thứ âm thanh trong trẻo, quyến rũ đủ khiến lũ trẻ dừng lại, ngoái đầu. Âm thanh ấy được vọng ra từ một chiếc chuông chẳng mấy êm tai, đôi khi chỉ là một ống sắt có thêm viên bi bên trong va loạng xạ. Tiếng leng keng là sự báo hiệu cho cơn thèm dấy lên trong bọn trẻ trong những ngày nắng đổ lửa.
Thế là đứa nào đứa nấy bu đông, bu đỏ quanh chiếc xe cà tàng, độ chế đủ thứ dụng cụ bên trên. Chễm chệ vẫn là chiếc thùng to bự phía yên sau, được người chủ gia cố cẩn thận; chiếc nắp thùng mở ra giải phóng những làn khói bốc lên mờ ảo, mát lạnh. Những cây cà-rem cũng xuất hiện sau làn khói lạnh ấy. Chúng đủ màu xanh đỏ bắt mắt.
Sau này học tiếng Pháp tôi mới biết cái từ “cà-rem” được phát âm từ chữ “crème” có nghĩa là kem. Và sau này có dịp lên thành phố, đi đó đi đây, thưởng thức nhiều loại kem khác, tôi mới vỡ lẽ về những cây cà-rem ngày nào chỉ toàn là nước đá, đường và si-rô hoặc các loại tạo màu. Ôi trời! Thế mà ngày ấy, nó là những thứ hảo hạng nhất cơ đấy.
Đứa cầm 200 đồng, đứa cầm 500 đồng… đứa nào không có tiền thì đổi cả những chiếc dép nhựa cũ, hay mấy vỏ lon bia. Tất cả đều có giá trị quy đổi tương ứng. Tụi nó xếp hàng, nhốn nháo bên vệ đường. Cũng vì cái sự mê hoặc ấy mà cũng xảy ra nhiều vụ án chấn động giới trẻ con, đặc biệt là những vụ mất dép không tung tích. Có những tên liều lĩnh hơn, “sỡn” luôn cả dép của ông bà, bố mẹ ở nhà. Bởi vậy dần dần, những ông chú bán hàng có tâm sẽ từ chối những món hàng quy đổi bất chính, chỉ lấy dép đứt, không lấy dép nguyên vẹn. Suy cho cùng, người lớn biết chuyện, càm ràm thì mấy ông chú cũng chẳng có đất mà làm ăn. Chuyện con trẻ, cũng phiền hà người lớn lắm.
Sau khi cầm được thứ bảo bối vừa ra khói, vừa mát lạnh trên tay, đứa nào đứa nấy cũng sáng rỡ, nâng niu; đến nỗi chẳng dám cắn phập một cái mà chỉ thè lưỡi liếm nhẹ xung quanh, để tan dần từ từ. Chúng phải cố kéo dài cái sự sung sướng ấy lâu nhất có thể. Tuy vậy, chẳng đứa nào giống đứa nào; mệnh giá khác nhau nên cũng có cây dài, cây ngắn. Thêm vào cái nắng hừng hực xung quanh, khiến có kẻ chưa đã thèm thì hết. Rồi thì lại còn có trò phá bĩnh, cướp giựt của nhau. Nên thôi, tốt nhất, đứa nào khôn khéo chạy riêng ra một góc để tránh bị chơi hội đồng.
Cái thứ nước đá có màu, cứng ngắt, lạnh tanh đó đã đẩy trôi những mùa hè thơ dại đi qua. Miền đất nắng gió ngày xưa giờ cũng chẳng còn thơ mộng; khi điện-đường-trường-trạm và các công cuộc hiện đại hóa nông thôn phát huy tác dụng. Đường bê-tông đã thay thế những con đường đất lấm bụi, những nẻo đường xưa cây cối, ruộng vườn cũng thưa dần, nay nhường lại cho những ngôi nhà kiên cố, xe cộ nườm nượp, nhà nào nhà nấy kín cổng cao tường. Mấy ông chú cà-rem giờ giải nghệ đi đâu mất; mà cũng vì sau này chẳng ai còn thèm cái thứ nước đá nhuộm màu lạc nhách ấy nữa. Điện đóm rực rỡ, tủ lạnh cũng trở thành thứ đồ gia dụng thiết yếu, các tập đoàn kỹ nghệ thực phẩm, siêu thị, hàng quán không thiếu những thức kem ngon. Có lần tôi hỏi đứa cháu nhỏ ở quê: Ăn cà-rem không? – Nó chẳng biết. Ừ thì giờ có cho nó cũng chẳng thèm khi mẹ nó có cả mớ kem thượng hạng trong tủ, đủ loại nhập khẩu cho nó. Cà-rem là cái gì?
Một buổi sáng tháng Hai, vùng ngoại ô Paris vẫn âm u cô tịch. Thời tiết bây giờ đang lưng lửng giữa đông và xuân. Phải sang tháng tư thì trời mới ấm hơn đôi chút. Nhưng có lẽ những năm gần đây xu hướng khí hậu cũng thay đổi nhiều. Mùa Đông lạnh hơn, nhưng ngắn hơn. Những ngày cuối tháng Hai sẽ rơi vào kỳ nghỉ Đông. Chắc có lẽ đó là thời điểm cuối Đông, mọi người cần được nghỉ ngơi để chuẩn bị cho một chu kỳ mùa Xuân mới. Paris bây giờ cũng ít thấy mưa tuyết hay những hình ảnh trắng x, dày cộm như thập niên trước. Điều đó cũng là minh chứng cụ thể cho nguy cơ Trái đất đang nóng dần lên, hậu quả của biến đổi khí hậu, tác động tiêu cực đến môi trường…
Sáng nay hiếm hoi có một cơn mưa tuyết buổi sớm, lúc tờ mờ chẳng ai hay. Giờ thì cả một vùng đã trắng xoá, âm u, buồn hiu hắt. Trên những nhành cây khẳng khiu vẫn còn lưu lại từng chùm tuyết trắng, bám vào, nhìn có vẻ chắc nịch nhưng chỉ cần một cơn gió hay một cái chạm nhẹ có thể rơi lả tả, tan chảy rất nhanh. Đối với kẻ mang nhiều hoài niệm, thì những cành cây khẳng khiu điểm tô trắng xoá bên khung cửa sổ nhưng một tiệm cà-rem với một cách trưng bày đầy phô trương. Nhưng que cà-rem kiêu hãnh dựng thẳng lên trời, trắng toát, không mùi, chẳng vị. Khung cảnh ấy thiếu đi sức sống, tiếng cười, đám đông tranh giành của bọn trẻ, những gương mặt nhễ nhại mồ hôi…
Có lẽ chỉ còn có tôi, còn những người ở một thế hệ xưa cũ nào đó, còn thèm một thứ nước đá cứng ngắt, nhuộm màu trên những que tre trong những ngày nắng đổ lửa ở một miền quê xa xôi.
Danh Trần
Nhang Bảo Trầm – https://baotram.vn/
– Đơn vị tự chủ nguồn nguyên liệu,
– Cam kết cung cấp sản phẩm nhang được làm từ 100% trầm hương nguyên chất.
– Để tìm hiểu thêm, quý vị vui lòng truy cập:Tiki: https://info.baotram.vn/tiki
